Czas wolny czy pod kontrolą?

Jedni nauczyciele traktują swoją pracę jak wolny zawód. Nie chcą być rozliczani z czasu, ale z wyników. Jeśli są sukcesy, odczepcie się od liczenia godzin. Może się bowiem okazać, że pracujemy o wiele dłużej, niż myślicie. Inni nauczyciele patrzą na siebie jak na urzędników. Tak, chcemy pracować 8 godzin dziennie, bez ferii i wakacji, z normalnym urlopem, ale nie żądajcie wtedy cudów, żadnych kilkudniowych wycieczek i opieki po godzinach. Bądźcie realistami – tyle i ani minuty dłużej.

Są dwa sposoby zatrudniania. Pierwszy dotyczy tzw. należytej staranności. I wtedy obowiązuje ustalony czas pracy. Można wyliczyć, ile pracownik jest w stanie zrobić przez 8 godzin dziennie i tego właśnie od niego oczekujemy. Zrobi więcej, będzie podwyżka, nagroda, zrobi mniej, nie awansuje, nie otrzyma nagrody, a po jakimś czasie zwolni miejsce dla kogoś lepszego. Nie oczekujemy jednak cudów, lecz staranności. Tak właśnie pracują urzędnicy. Ich czas podlega ścisłej kontroli, im płaci się też za nadgodziny, za dodatkową robotę.

Drugi sposób zatrudniania dotyczy sukcesów, nie staranności. W tym przypadku nie kontrolujemy czasu pracy, lecz czekamy na efekt. Klienta nie obchodzi, czy pracownik pracuje 5 godzin dziennie, 12 czy 24. Liczy się sukces, nie godziny pracy. Nie liczymy czasu, bo praca nastawiona na sukces jest względna. Ona nigdy się nie zaczyna i nigdy się nie kończy, może trwać przez okrągłą dobę, także podczas jedzenia obiadu, gdy leży się w wannie albo słucha muzyki. Tak pracują ludzie w wolnych zawodach. Ich czas nie podlega ścisłej kontroli, im nie płaci się za nadgodziny, lecz za wyniki.

Mam wrażenie, że nauczycieli postawiono pod ścianą i zażądano jednego i drugiego, tj. zarówno 8-godzinnego dnia pracy, jak i sukcesów. Nauczyciele bardzo by chcieli spełnić te oczekiwania i bardzo będę się starali. Jednak gdyby musieli wybierać, to na co mają postawić przede wszystkim: na czas czy na wyniki? Na osiem godzin dziennie w pracy czy na dobrze zdane egzaminy swoich uczniów? Na wyrobienie swoich godzin czy na wychowanie, wiedzę i umiejętności dzieci?